Kur'an'ı Metin Olarak Okumak ve Yaşanan Sorunlar
( Metin Okumalarında Metod Sorunu )
Vahyin 23 yılda indiğini/tamamlandığını biliyoruz. 23 Yılı bir canlandıran zihninizde; üstelik o dönemin şartlarında... Aklı başında bir genç olsa (örneğin 25 yaş, bir ömür... 40 yaşından bakarsanız, ömrün yarısından sonrası; ölüme yol alan olgunluk-finali)
Surelerin/ayetleri eşit bir şekilde 23 yıla bile bölseniz bile; yarım saatte okuduğunuz ayetler ortalama 1 yıl boyunca gündemde. Üstelik ayetlerin diline aktığımızda; Sembol/Betimleme/Benzetme ve "Kesit/Vurgu/Parça" dolu. Dolayısıyla bugünden önümüze "metin" koyup okuduğumuzda şu sorunlar/sorular ve kritik konularla karşılaşırız:
1- Ayetler tek tek "cümle" olarak "anlaşılır/açık"... Ancak bu anlaşılır/açık ifadeler "emir-tavsiye-ölçü-hüküm" olduğunda gayet net anlaşılırken; konu evren/gayb/ el-ayet(kudret gösterisi-mucize) ve bazı tarihi olaylar anlatılırken "biraz aça bilir miyiz?" ihtiyacı duyuyoruz. Kur'an ifadesiyle anlaşılır-açık ayetler "Muhkem ayetler"de kafa karıştırıcı/izah ihtiyacı yok; Ancak betimleme-benzetme-sembol-imge yapılan ayetlere gelince "Müteşabih Ayetler" o zaman izah-yorum gerektiriyor. Peki Müteşabih ayetlerde Müslümanların tarihinde bir sürü yorum/mezhep var; ne yapacağız!... Buradki Metot ne olmalı?
2- Muhkem Ayetlerde cümle çok açık/net ama; muhkem ayetlerden bazıları da ibadet emirleri içeriyor; Namaz, Zekat, Oruç, Hacc gibi... Veya bazı özel hukuklar gibi: Köle-Cariye, Boşanma, Miras konuları var. Biz bu konularda Peygamberin hayatına, rehberliğine bakıyoruz. Ve herşey izaha kavuşuyor. Ancak bir de Müslümanların tarihinde hiç bir ayet ile bağı kurulamayan ve peygamberin hayatında da toplu uygulanmamış; Ancak yine de dinin parçası kılınmış konular var. Peki Sünnet bizzat Kur'an'ın açıklaması-uygulaması iken; Kur'an ile bağı kurulamayan ama Sünnet olarak sunulmuş konuları nasıl izah edeceğiz. Metot ne olacak?
3-Ayetlerin anlamında açıklık var; Ancak Vahiy olduğu için; tarih boyunca her fikir, anlayış, inanç, uygulama kendine meşruiyet kazandırmak için Ayetin ya kelime anlamını zorluyor; ya da ayetin içinde olan ama herkesin bilemeyeceği bir anlam olduğu iddiasıyla meşruiyet kazandırılmış. Metot olarak ne yapacağız?
4-Kur'an metni ile İncil, Tevrat metni arasındaki fark ne, ne kadar örtüşüyor veya ayrılıyor. Bunun metodu ne?
5-Ashab*ı Kehf, Zül Karneyn, Salih Kul-Musa gibi anlatımlar oldukça özel ve adeta Muhkem ve Müteşabih ayetler kapsamında iki tarafı da kapsıyor: Muhkem-Müteşabih iç içe... Neden? Metod ne olacak?