bizans ne demektir?

Dizilerde çok duyduğumuz, tarih kitaplarında da geçen “Bizans” tabirini, bununla kastedilen devlet hiçbir zaman kullanmamıştır. Bizans tabirini ilk defa 1557 yılında Alman tarihçi Hieronymus Wolf “Doğu Roma İmparatorluğu” (Latince İmperium Romanum) yerine kullanmış ve bu şekilde çok ta sorgulanmadan ilim dünyasında yerleşmiştir. Bizans tabirinin menşei Konstantinopolis'ten önce bölgede bulunan antik yerleşim yerinin adı olan "Bizantion"dur, dolayısıyla bu tabiri kullanmak aslında galattır.

Fetihten önce Doğu Roma İmparatorluğuna “Diyâr-ı Rûm” ve İstanbul’a da “Konstantiniyye” adını vermişiz. Fatih Sultan Mehmed Konstantiniyye’yi fethettiğinde kendisini bu devletin devamı görmüş, “Kayser-i Rûm” ünvanını kullanmış. Aynı şekilde Rumeli, Rûm Selçukluları, Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî gibi tabirleri dilimize yerleşmiş.

M.Ö. 197 yılında bugünkü Yunanistan topraklarının büyük kısmına hakim olan Romalılar burada yaşayan insanlar için Latinlerin hizmetkarı, kölesi manasında Grek kelimesini kullanmışlar. Bu tabirden Batılıların ülke ismi olarak kullandığı İng. “Greece” (Alm. Griechenland) kelimeleri türemiş. 

Yani bizim “Yunanistan” dediğimiz ülkeye İngilizler “Greece”, kendileri ise “Hellas” demişler.

Peki, Yunanistan nereden geliyor? 

Batı Anadolu’da İonia bölgesinde (yani bugünkü tabirimizle Kuzey Ege Bölgesinde) yaşayanlarla doğudan ilk teması Persler kurarlar ve İon (çoğulu İonan) ismini verirler. Bizde Perslerden almış ve halkına Yunan ülkelerine de Yunanistan demişiz, yani tarihteki yerine değil, Mora yarımadasına Yunanistan diyoruz. Bir de Yunanistan’ın Adriya tarafında İyon Adaları vardır, lakin bunun mevzumuzla ilgisi yoktur.